Salgın konusunda aklıma takılan sorular var: Covid-19 testleri pozitif çıkan futbolcular iyileştikten sonra organlarının durumu ne? Ortaya nasıl bulgular çıkıyor, merak ettim. Bu konuda ülkemizin en önemli uzmanlarından Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’ı aradım. Sağ olsun, her zamanki içtenliği ile sorularıma cevap verdi. Değerli bilim insanımızın yanıtlarını sizlerle paylaşıyorum; kendinize iyi bakın sevgili okurlar, sevgili sporcu kardeşlerim…
Hocam salgın durmuyor, yaş farkı değişti mi?
Sağlıklı görünen gençler ve çocuklar da çok fazla hastalanmaya başladı. Genç nesil ve çocuk hastaların arasında da kayıpların sayısı çok artmaya başladı.
Peki sporcular bu hastalığa yakalandıktan sonra araştırmalar sizlere neler söylüyor?
Belirtisi olmayan vakalarda dahi, hastalıktan 14 gün sonra çekilen akciğer tomografilerinde, yüzde 20 bozukluk ortaya çıkıyor.
Peki hasar kalıcı mı?
Bunu dünya olarak bilmiyoruz. İlerleyen yıllarda sporculara ne yapacağını henüz öğrenemedik. Ama rakam kritik. Bu durum geçer mi, kalır mı bunu göreceğiz. Mesela futbolcular, hastalık geçtikten sonra, sahaya dönüp top oynamaya devam ediyor. Bu ileride bir sıkıntı yaratır mı bilmiyoruz.
Başka neler yapıyor bu hastalık?
Özellikle sporcular için önemli organlardan biri de kalp. Hiç belirti göstermeyen hastalarda bile ritim bozukluğu ve yüzde 15 ortalamasında kalbe zarar verdiğini, dünya tıbbı olarak öğrendik. Damarlarda da maalesef daralma yapıyor. Kişi bunu hissetmiyor. Bu kritik hasarlar, kalıcı olacak mı? Esas mesele bu. Anlamamız için biraz zaman geçmesi gerekiyor.
‘Futbolcular gençtir, onlara bir şey olmaz’ düşüncesi yanlış o zaman?
Kesinlikle doğru. Bu öyle bir hastalık ki, herkesi sarsabilir. Ne kadar kuvvetli ve genç olsanız da, Covid-19 bunu önemsemiyor.
Hocam; eklemek istediğiniz başka husus var mı?
Var. Mesela, Galatasaray’da iki kişinin Covid-19 testi pozitif çıktı. Ertesi gün tekrar test yapılmış ve sonuç negatife dönmüş. Vaka pozitif çıktıktan sonra ve buna eminseniz, hasta 14 gün karantinaya girmek zorunda. Pozitif çıkan vakalardan sonra, arka arkaya hemen test yapmak doğru değil. Anladığım kadarıyla bu, rutin bir işlem haline gelmiş. Bütün kulüpler bunu yapıyor. Pozitif çıkan bir testin arkasından üst üste test yapmanın anlamı yok. Doğru olan, hastaların akciğer ve kalp kontrollerini daha sık yapmak.