Sözcü HaftaSonu’ndaki ‘Mikrofon Ercan Taner’de köşesinde usta isim, Portekiz’in çıkardığı ilk dünya starı olan ve 2014’te aramızdan ayrılan Eusebio’nun hayatını yazdı.
Dünya tarihinde, sömürgeciliğin başladığı dönem… Yaşlı Avrupa, deniz seferleri ile bilinmez toprakları işgal edip, iliğine kadar kemirme planlarını uyguluyor. Portekiz, kendisine tam 8 bin km uzaklıkta olan Mozambik’i gözüne kestiriyor. Kömür, altın ve elmas var, bu gariban ülkede… Taa Avrupa’dan çıkıp, doğrudan Hindistan’a ayak basan ilk denizci Vasco da Gama önce Mozambik’e ayak basıyor… 1498 yılından sonra, bu ülkenin insanlarının kadersiz günleri başlıyor. Portekiz, Mozambik’i koloni olarak ilan ediyor. Halk zorla çalıştırılıyor, köle olarak satılıp, dünyaya dağıtılıyor.
Bu acımasız yönetim, 25 Haziran 1975 tarihinde, bağımsızlık mücadelesi ile ancak bitiyor. Tekrar, sömürge yıllarına dönelim…
Babası işçi olan bir çocuk dünyaya geliyor, sömürge kenti Maputo’da… Adı, Eusebio… 8 yaşında, iğrenç sağlık koşulları nedeniyle, babasını tetanozdan kaybediyor. Ona bakabilecek annesi ile zorlu hayat mücadelesine çok erken başlıyor. Eusebio, futbola ilgisi olan bir çocuk… Mahalle maçlarında çok başarılı… Benfica’nın, Mozambik’teki pilot takımı De Marques’de forma giymek ise onun en büyük hayali… Ancak, takım yetkilileri onunla ilgilenmiyorlar bile… “Sen burada oynayamazsın” diyorlar, ona… Başka bir Mozambik takımı Clube de Laurenco, onu kabul ediyor. Daha 15 yaşında… Daha sonra, Juventus, iki yıldır takip ettiği Eusebio’yu, İtalya’ya götürmek istiyor. Ama çok sevdiği annesine, İtalya vize vermediği için bu serüven başlamadan bitiyor. 1960 yılında, Benfica tekrar kapısını çalıyor. Yoksa, Brezilya takımı Sao Paulo, onu transfer etmek üzere düğmeye basmış durumda… Benfica’ya gidişinin sonrasıysa, tam bir rüya… Golleri leblebi gibi atan bir Mozambikli’nin, Lizbon’da heykelinin dikileceği bir hayat başlıyor.
1962 Avrupa Şampiyon Kupası finalinde, Real Madrid’e iki gol atıp kupayı Portekiz’e getiriyor. 1966 Dünya Kupası’nda, bütün dünyaya adını ezberletiyor, attığı gollerle… Benfica ile kazanmadık başarı bırakmıyor. Pele gibi Amerika’ya transfer ediyorlar onu, 37 yaşına kadar bu ülkede oynuyor. Ona, hep Portekiz’in gururu diyorlar. 71 yaşında, bu dünyaya veda eden Eusebio’nun, 745 maçında, 733 gol attığını hatırlayanlar, daha önce Mozambik’te neler yaşadığını ise çoktan unutmuşlardı bile…
