Üç Büyükler, Süper Lig’in ilk 19 maçlık periyodundan gol rekoru kırarak çıktı. Genel gol ortalamasından ayrı olarak Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray, rakiplerine nazaran fark yaratırken pandeminin muhtemel etkisi de gündeme geldi. Peki rekoru getiren faktörler ne oldu?
Hayatın her alanına etki eden ve kendi normallerini yaratan Covid-19, futbol üzerinde de ciddi etkiler yaratmış durumda. Taraftarsızlık başlı başına büyük bir problem ve bu problem kendisini futbol ekonomisi alanında da net bir şekilde gösteriyor.
Covid’in saha içi etkilerine de değinmek gerek. Ertelenen organizasyonlar nedeniyle fikstürde yaşanan sıkışma kadro derinliğine sahip takımların fark yaratmasına, seyircisiz oynanan maçlar ise zaman zaman saha içinde takımların senaryolara göre konsantrasyon problemi yaşamasına neden oluyor.
Ortaya çıkan bazı absürd denebilecek sonuçlar ve bu sonuçların pandemi sürecinde daha rastlanır hale gelmesi bu maç içi kopmaların net bir göstergesi olarak öne çıkmakta. Peki bu durum skorları ve atılan golleri nasıl etkiledi?
Avrupa’nın beş büyük liginin ve Süper Lig’in son 5 senesine baktığımızda gol ortalamalarında dikkate değer bir değişim yok. Tüm liglerin az da yükseldiği veya düştüğü gibi ortak bir trende de rastlanmıyor. Ancak gözümüzü Türkiye’ye çevirince ve biraz dikkatli bakınca çarpıcı bir durum gözler önüne seriliyor. O da Üç Büyükler’in yarattığı fark.
Rekor kırılır mı?
Ligimizin doğal şampiyonluk adayları tarihi bir sezon geçiriyor. Ligin en çok gol atan takımı konumundaki Beşiktaş hakkında “Fenerbahçe’nin 103 gollük rekorunu kırabilir mi?” sorusu sorulurken oynanan maç sayısı gibi faktörlerle rekordan ziyade bir takımın bu dönemde Süper Lig’de 100 golü aşma ihtimalinin olması da oldukça çarpıcı.
Ancak konumuz sadece Beşiktaş değil. Üç Büyükler, kolektif olarak tarihi bir sezon geçirmekte. İlk 19 haftaya bakıldığında Beşiktaş’ın 45, Fenerbahçe’nin 39 ve Galatasaray’ın 40 golü bulunuyor. Toplamda ortaya çıkan 124 sayısı ise 33 yılın en yüksek sayısı.
Hep söz edilen meşhur 88-89 sezonunda 19 hafta sonunda Beşiktaş’ın ve Fenerbahçe’nin 47’şer golü, Galatasaray’ın ise 38 golü bulunuyordu. Toplam 132 gol inanılmaz bir sayı zira 15-16’dan ulaşılan 119 gol haricinde (BJK 44, FB 32, GS 43) hem 100 gol barajının aşıldığı hem de 120 gole bu kadar yaklaşılan çok çok az sezon var.
Sadece bir takımın hücum açısından muhteşem bir sezon geçirmesi yetmiyor. Kolektif yükselişler rekoru getiriyor. Peki modern zamanların rekoru bu sezon nasıl kırıldı? Pandeminin bunda etkisi nedir?
Geçen sezon editörümüz Tarık Eryiğit, “5 oyuncu değişikliği” kuralı özelinde ele aldığı yazısında “pandemi arasından sonra ligin nasıl şekilleneceğini kadro derinliklerinin ve konsantrasyonun belirleyeceğine” dikkat çekmişti. Başakşehir hem konsantrasyonu hem de kadro derinliği ile fark yarattı. Sivas dar rotasyonu nedeniyle geri düştü. Beşiktaş yüksek konsantrasyonu ile yükselişe geçti.
İLGİLİ HABER 
5 Oyuncu değişikliği en çok kime yarayacak?
KADRO DERİNLİĞİ
Bu sezon da etken faktör kadro derinliği. Üç Büyükler’in taraftarları zaman zaman kendi takımlarını eleştiriyor ve kadrodaki isimleri “yetersiz” bulabiliyor. “Büyük takım topçusu değil abi!” cümlesi sıklıkla eleştirilerde duyduğumuz bir cümle ancak ligin geneline baktığımızda Üç Büyükler’in mali durumları nasıl olursa olsun net bir şekilde diğer kulüplere nazaran daha derinlikli kadrolara sahip olduğu su götürmez bir gerçek.
KONSANTRASYON
İkinci faktör de aynı: Konsantrasyon. Bir hedef doğrultusunda ilerleyen ve iyi konsantre olmuş takımların iyi skorlar aldıkları göze çarpıyor. Ortak bir hedefe kilitlenmiş bir takım pandemi şartlarından daha az etkileniyor. Bu duruma uluslararası çapta bir örnek vermek gerekirse geçen sezonun Bayern Münih’ini öne sürebiliriz. İki faktörü de birleştiren Bayern, ligde çok rahat bir şampiyonluk elde ederken Şampiyonlar Ligi’nde de favori olarak gözüktü ve kupayı müzesine çok da zorlanmadan götürdü.
NOT: Bundesliga’da pandeminin de etkisiyle deplasman takımları tarihte en çok galibiyet elde ettikleri sezonu geride bırakmıştı.
İLGİLİ HABER 
Bundesliga`da tarihi sezon! Dikkat çeken `corona` etkisi…
TARAFTARSIZLIK
Üçüncü faktör ise taraftarsızlık. Taraftarsızlık kesinlikle konsantrasyonu etkiliyor. Neredeyse dünyanın her yerinde oynanan her maçın ardından birkaç oyuncu, seyircisiz oynamanın zorluğundan dem vuruyor. Taraftarın bir itici güç olduğu bir gerçek ancak bu gerçek pek de idrak edilemeyen bir gerçekti. Pandemi bize bu kavramın varlığını gösterdi.
Maç içinde oyundan kopan, reaksiyon göstermesi gereken yerde, oyun anlamında gereken tepkiyi veremeyen takımlar seyircisizlikten muzdarip. Dolu tribünler önünde “fark yemekle”, bunun sessiz sedasız olması elbette aynı değil.
Tribünlerden gelen tezahüratlar ve taraftarın kurduğu baskıyı olumlu kullananlar da var elbette. Oyuncunun duyduğu stres ve heyecanın azalması ve anlık tribün tepkisinin ortadan kalkması da oyuna etki ediyor.
FİKSTÜR
Dördüncü faktör ise sıkı fikstür. Süper Lig’de yaklaşık bir aydır “üç günde bir maç” sistemi uygulanıyor ve bu da dar kadroları zorlarken Büyükler’in avantaj yakalamasına yarıyor.
Haberimizi rekor kıran Üç Büyükler üzerine kursak da fikstür konusunda Trabzonspor da konstantrasyon ve derinlik avantajı yaşıyor.
18-21 Aralık haftasından bu yana Süper Lig’de Dört Büyükler, toplam 29 maça (Trabzonspor Galatasaray ve Beşiktaş – Galatasaray maçları haricinde) çıktı. Dört Büyükler rakiplerine karşı 22 galibiyet, 4 beraberlik ve 3 mağlubiyet elde etti. Beşiktaş, 9 maçta 8 galibiyet ve 1 beraberlik, Trabzonspor ise son 8 maçında 6 galibiyet, 1 beraberlik ve 1 yenilgi elde etti. Ligde 12. haftayı 14 puanla 14. sırada bitiren Trabzonspor, fisktürün sıkıştığı sürecin sonunda şu an 33 puanla 5. sırada yer alıyor.
Yolun sonunda Üç Büyükler rekor kırar mı bilinmez ancak ilerleyen haftalarda farkın açılabileceğini ve bu tabloda Dört Büyükler’in ilk dört sırada yalnız kalacağını tahmin etmek güç değil.