Son dönemin en çok ilgi çeken alanlarından biri oyun sektörü. Peki ya çok konuşulan e-spor nedir..? Espor hakkında en çok merak edilenleri bu yazımızda toparladık.. Espor en basit diliyle bazı bilgisayar oyunlarının profesyonel liglere katılan profesyonel oyuncular ile oynanmasıdır. E-spor, dünyada olduğu gibi Türkiye’de de çok hızlı bir şekilde büyüyor.
2018 yılında yaklaşık 138 milyar dolar seviyesinde olan küresel oyun pazarının büyüklüğünün 2021 yılında 180 milyar dolara yaklaşacağı tahmin ediliyor. E-spor, sürekli büyüyen taraftar sayıları, oyun içi ekonomileri, markalı ürün satışları, bayilik sistemi, oyuncu ödemeleri ve ödüllerle ulaştığı büyüklükle yeni bir ekonomi oluşturuyor. Elektronik spor olarak tanımlanan e-spor, yeni bir ekonomi oluşturdu. Küresel e-spor gelirlerinin 2019 yılı sonunda 1 milyar dolarlık eşiği aşması bekleniyor.
E-spor dahil web ve mobil tüm platformlarda oynanan dijital oyunlardan elde edilen gelirleri 878,8 milyon dolar olan Türkiye, bu alanda dünyada 18’inci sırada yer alıyor.
Türkiye e-spor pazarının yıllık hacminin ise 2019 yılı sonunda yaklaşık 10 milyon dolar olacağı ifade ediliyor. Globalle karşılaştırıldığında henüz payı çok az olsa da, e-spor Türkiye’de de potansiyel vaat etmesiyle dikkat çekiyor.
Esports Gerçek Bir Spor Mudur?
Esportsu fiziksel spordan ayıran tek şey internet üzerinden ve bilgisayardan oynanmasıdır. Onun dışında her spor da olduğu gibi oyuncuların zekaya, pratikliğe, tecrübeye ve efora ihtiyaç vardır.
“Bilgisayarda spor mu olur! En fazla oyun olur.” diyenlere duyurumuzdur: Öyle “Sıradan bir bilgisayar” oyunu diyerek geçemeyeceğiniz bir sektörle karşı karşıyasınız!
Elektronik spor sıradan bir bilgisayar oyunu takımları değil tüm dünyanın takip ettiği, gerçek ve profesyonel oyuncuların yer aldığı, yaşanan müsabakaların ve oyuncuların yaşamlarının takip edildiği, bu kişileri örnek alan taraftar kitlesi olan bir spor. Tıpkı futbol ve basketbol gibi…
Bir spor dalı olarak kabul görmeye başlayan ve 2022 Asya Oyunları ’nda takvime alınan e-sporun 2024 Olimpiyat Oyunları’na da dahil edilmesi planlanıyor.
Türkiye’de 15 binin üzerinde amatör e-spor takımı bulunuyor. Federasyon tarafından lisanslanan kulüp ve oyuncu sayısı ise çok hızlı bir şekilde artıyor. Türkiye’de 60 bin oyuncu, 63’ü kadın olmak üzere bine yakın lisanslı e-sporcu, 80 civarı lisanslı kulüp yer alıyor.
Bu büyümenin artarak devam etmesi bekleniyor. Geçtiğimiz yılın rakamlarına göre 46 milyon internet kullanıcısının 32 milyonu mobil, bilgisayar ya da konsol oyunları oynuyor.
E-spora ilgisi olan grup ise ağırlıklı olarak 14-25 yaş aralığındaki gençlerden oluşuyor. Türkiye’de 4 milyonu aşkın e-spor taraftarı bulunuyor.
NASIL PARA KAZANIYORLAR?
Peki e-spor yapanlar nasıl para kazanıyor? E-spor takımları katıldıkları lig ve turnuvalarda başarılar elde ederek kendilerine gelir sağlıyor. Ayrıca takımlar, yapmış oldukları anlaşmalardan sponsorluk geliri elde ediyor. Profesyonel oyuncular da çalışanlar gibi düzenli olarak maaş alıyor.
RESMİ LİG VAR
Federasyon tarafından tanınan ve bu anlamda Türkiye’de devam eden iki farklı oyunun resmi ligi mevcut. Bu oyunlar League of Legends (LOL) ve yerli oyun Zula. Ayrıca gelişmeler doğrultusunda Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesinde Türkiye E-Spor Federasyonu (TESFED) kuruldu.
Şu anda Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş, Bursaspor ve Trabzonspor başta olmak üzere pek çok takım e-spor rekabetine profesyonel ekipleriyle girmiş durumda. E-spor üniversitelerde de artık eğitim literatürüne girdi.
Büyük ölçekli e-spor merkezleri açılıyor. Ayrıca Boğaziçi Üniversitesi ve Galatasaray Spor Kulübü bu alana yönelik teknopark kurmak için anlaşma imzaladı. Birçok marka pazarlama bütçelerinin bir bölümünü mutlaka e-spor ve oyun dünyasına ayırıyor.
Teknoloji markaları e-spor sponsorluğu konusunda başı çekerken, perakende, online hizmetler, yiyecek-içecek gibi farklı sektörlerden markalar da buradaki potansiyeli görüp yatırımlarını artırmış bulunuyor.
E-SPOR LİGLERİ ARTIYOR
Markaların hızla yeni nesil bir mecra olarak girmeye ve yatırım yapmaya başladığı e-sporun, takımları, platformları, kariyer olanakları ve etkinliklerinin yanı sıra artan sponsor ile yayıncı desteği sayesinde daha da büyüyeceği öngörülüyor.
Özellikle büyük oyun grupları kurdukları ligler ve oyun alanları ile bu alanda yatırımların başını çekiyor. Ingame Group, Türkiye’nin en büyük e-spor liglerinden biri olan Zula Süper Lig’in yanı sıra Türkiye’de yeni e-sporcular yetiştirmeyi hedefleyen Rekabet Ligi’ne sahip.
Bunlar, ödül havuzları ile dikkat çeken ve gençleri bu alanda kendilerini yetiştirmeleri için motive eden iki önemli turnuva olarak konumlanıyor. Şirket ayrıca yaklaşık 4 milyon TL’lik yatırımla Nonstop Zula Espor Merkezi’ni açtı.
Ingame Group, bu yılın sonuna kadar e-spor alanında 10 milyon TL yatırım yapmayı hedefliyor. Önümüzdeki yıl ise bu rakam 13 milyon TL’ye çıkacak.
InGame Group Kurucu Ortağı ve CEO’su Burak Gözalan, “Profesyonel e-sporcular yetiştirmek ve e-sporu Türkiye’de tabana yayabilmek amacıyla yatırımlarımızı artırarak sürdüreceğiz” diyor.
TURNUVA SEZONU
Turnuvalar gerçekleştiren bir oyun şirketi de Netmarble. Şirket, Wolfteam oyunu için Türkiye’nin farklı illerinde Wolfcity turnuvaları düzenliyor. Wolfteam Türkiye Kupası adı altında oyunculara turnuva sezonu sunuyor.
Netmarble ayrıca mobil e-spor kavramını Paramanya oyunu ile Türkiye’de tanıttı. Netmarble EMEA Yönetim Kurulu Başkanı Barış Özistek, Netmarble Türkiye olarak son yıllarda e-spora yönelik çalışmalarını ve yatırımlarını hızlandırdıklarını söylüyor.
Özistek, “Wolfteam oyunumuzla e-spor kategorisinde 1 milyon dolarlık yatırımımızla önemli proje ve turnuvaları hayata geçiriyoruz” diyor.
MARKA DESTEĞİ BÜYÜYOR
Büyük bir genç taraftar kitlesi olduğu değerlendirildiğinde, e-spor şirketler vemarkalar için hedef kitleye ulaşmak anlamında çok büyük potansiyel barındırıyor. Şirketler bu nedenle e-spora sponsorluklar başta olmak üzere farklı projeler yoluyla dahil oluyor.
Örneğin Lenovo, Beşiktaş Jimnastik Kulübü işbirliğiyle Vodafone Park’ta açtığı bin metrekarelik ‘Lenovo Game On’ ile oyun dünyasında yeni bir alan açtı.
E-spor turnuvalarının ve antrenmanlarının da yapıldığı Lenovo Game On’da açılışından itibaren bir yıl içinde 85 farklı etkinlik ve 367 özel turnuva gerçekleştirildi.
Türkiye’de oyun geliştiricilerin desteklenmesinin sektöre büyük katkı sağlayacağını ifade eden Lenovo Türkiye Genel Müdürü Emre Hantaloğlu, gençlere oyun alanları yaratmayı sürdürdüklerini söylüyor.
Hantaloğlu, “Lenovo Legion oyun bilgisayarlarımız ve Yoga serisi gibi yenilikçi ürünlerin, oyunda gelişmekte olan önemli pazarlarda daha da büyümemize olanak sağlayacağını düşünüyoruz” diyor.
YENİLİKÇİ BİR MECRA
Türkiye İş Bankası da e-sporu marka iletişimi için yenilikçi bir mecra olarak görüyor. Banka, 2017 yılı başından itibaren Maximum Kart markası altında, takım sponsorlukları, etkinlik-turnuva sponsorlukları ve e-spor dünyasına özel içerik üretilen sosyal medya hesapları üzerinden e-spor faaliyetlerini yürütüyor.
Türkiye İş Bankası Bireysel Bankacılık Pazarlama Müdürü Burak Sezercan, 1907 Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş e-spor takımlarına verdikleri sponsorluk desteğini 2020 yılında da devam ettirmeyi planladıklarını söylüyor.
Sezercan, “Çok yakında lanse edeceğimiz yeni bir ürünle e-sporseverlere sunduğumuz deneyimi bir üst boyuta taşıyacağız” diyor.
Ödeme sistemleri şirketi ininal da 42 Maslak’ta yer alan Espor Arena’nın sponsoru oldu. 3 bin 800 metrekarelik bir alanda kurulan ve bin
600 kişiyi aşkın kapasiteye sahip ininal Espor Arena, aynı sahnede 100 oyuncu ile turnuva gerçekleştirme olanağı sunuyor.
PC ÜRETİCİLERİ İÇİN FIRSAT
E-spor için yüksek performanslı ve yüksek kaliteli ekipmanlar gerekiyor. PC pazarında büyüyen bir alan olan oyun bilgisayarı segmenti için üreticiler ürün geliştirirken e-spor alanına desteğini de artırıyor.
Örneğin, Acer’ın oyunculara yönelik olarak Predator markası var. Şirketin 2022’ye kadar Intel Extreme Masters turnuvalarında ESL ile teknik sponsorluk sözleşmesi mevcut. Bu çerçevede şirket yarışmada kullanılacak bilgisayarları sağlayacak.
Ayrıca şirket Rainbow Six Pro turnuvalarına ekipman sağlamak için Fransız Ubisoft ile işbirliği yapıyor. Acer EMEA Başkan Yardımcısı Grigory Nizovsky, “Ürün gamımız arasında oyun masaüstü bilgisayarları, oyun monitörleri ve aksesuarlar yer alıyor” diyor.
Oyun konseptli bir alt marka olarak ROG’u (Republic of Gamers) yaratan Asus da Türkiye’deki büyük ve küçük ölçekli e-spor turnuvalarına ve etkinliklerine resmi donanım sponsoru oluyor.
TESFED, PUBG Türkiye ve diğer oyun şirketleriyle yakın işbirliği içerisinde olan şirket, aynı zamanda birçok ünlü profesyonel e-spor oyuncusunu da destekliyor.
ASUS Türkiye Pazarlama Müdürü Laila Gamal Kulan, amaçlarının resmi veya özel etkinlikleri daha fazla desteklemek ve ülkenin dört bir yanında daha fazla oyuncuya ulaşmak olduğunu söylüyor.
Kulan, “Pazarlama bütçemizin yaklaşık yüzde 50’sini 360 derece e-spor faaliyetlerine yatırıyoruz” diyor.
KARİYER OLANAĞI
E-spor, kariyer açısından da verimli bir alan olarak görülüyor. Profesyonel sporculuk, antrenörlük, hakemlik, yayıncılık, analistlik, insan kaynakları uzmanlığı, organizatörlük, etkinlik yöneticiliği, hukuk, finans uzmanlığı gibi birçok alanda kariyer olanağı sunuyor.
E-sporcu olarak Twitch ve Youtube gibi kanallar üzerinden yayın yaparak gelir elde etmek de mümkün. Artık üniversiteler e-spor ile ilgili bölümler açıyor ve burs veriyor. Bu konuda ilk adımı Bahçeşehir Üniversitesi attı.
İlk defa 2017-2018 akademik yılında RIOT Games Türkiye partnerliğiyle başlayan programda 25 öğrenci şu anda üniversite üçüncü sınıf aşamasında. Burs verdiği dönemin ardından kampüs içerisinde merkez oluşturan kurum, lisans düzeyinde seçmeli dersler açtı ve liselerde de pilot dersler başlattı.
Ayrıca 2019-2020 bahar döneminde yüksek lisans dersleri vermeyi planlıyor. BAU E-spor Merkezi Direktörü Seçkin Topaloğlu, “BAU Global markamızla dünyanın farklı bölgelerindeki üniversitelerimiz aracılığıyla e-spor yatırımlarımızı artırarak ülkemizi uluslararası arenada temsil edeceğiz” diyor.
ETKİNLİKLER ARTIYOR
Tüm bu alanlara yatırımlar dışında fuar ve birçok etkinlik de e-spor ekosistemini büyütüyor. Bu alanda yapılan organizasyonlardan birini de Gaming İstanbul oluşturuyor.
Gaming İstanbul Oyun ve Espor Fuarı Marka ve Pazarlama Yöneticisi Meriç Eryürek, e-sporun beş yıldır Gaming İstanbul’un önemli bir parçası olduğunu söylüyor. Eryürek, “E-spor için ayırdığımız özel bir turnuva alanımız var. Katılımcı firmalarımız da kendi alanlarında e-spor ve turnuvalara yönelik sayısız etkinlik yapıyor” diyor.
Meriç Eryürek, e-spor ve oyun pazarına yatırım yapan ve yapmak isteyen şirketlere, 100 bin ziyaretçiye, 4,6 milyon takipçiye ve 23,9 milyon oyuncuya ulaşma olanağı sunduklarını kaydediyor.
Artık anneler ve babalar “hep bilgisayar başındasın azıcık ders çalış” derken bir daha düşünün. Zira çocuğunuz Esports ile bilinen ve iyi bir oyuncu olursa üniversite için burs kazanabilir ve hatta yurtdışında okuma şansı bile yakalayabilir. 🙂