Yeşil kazaklı panter kaleci: Ray Clemence!

Futbol tarihi bir efsanesine daha veda etti. 1970’li ve 80’li yıllarda İngiltere futboluna damga vuran ve meşhur yeşil formasıyla hafızalarımıza kazınan Ray Clemence, artık aramızda değil. Ancak geride bıraktığı eşsiz hikayesi ve başarıları, geleceğin kalecilerinin yolunu aydınlatacak…

Alican ÖZCAN | 1970’lerde sahalar daha çamurlu, top daha ağırdı. Futbol ise basit bir oyundu ve İngiliz kaleci Ray Clemence yeşil formasıyla dönemin efsane sembollerinden biriydi. İngiltere Milli Takımı, Liverpool ve Tottenham formalarını giyen Clemence’in, 2005 yılında yakalandığı prostat kanseriyle devam eden savaşı sona erdi ve 72 yaşında hayatını kaybetti.

Belki İngiltere ve dünya tarihinin en iyi kalecisi değildi, ancak döneminin en iyileri arasında yer alan ve kariyerine sayısız şampiyonluk sığdıran Clemence; Skegness sahilinde şezlong görevlisi olarak haftalık 9 pound kazandığı günlerde böylesine bir efsaneye dönüşeceğinden habersizdi.

Şimdilerde bize hayali bile zor gelse de, o dönemlerde futbolcuların saha içindeki görevlerinin dışında bir işleri olurdu. Atletik yapısı, taktik zekası ve şaşırtan sakinliği ile genç bir kaleci olarak sahaya çıkan Clemence, futboldan arta kalan zamanını yazları memleketinde şezlong görevlisi olarak değerlendirirdi.

Ancak yeteneklerini göstermesi istendiğinde kum üzerinde de uçmaya devam ederdi.

Liverpool’un efsane 1978-79 sezonunda 42 maçta sadece 16 gol yemesi onun yenilmez bir kaleci olduğunu kanıtlarken; Eylül ayında Anfield Road yakınlarındaki bir binaya çizilen resminin üzerine efsane Bill Shankly‘den yapılan alıntı aynı zamanda nasıl biri olduğunu özetliyordu: “Ray her şeye sahiptir. Hızlıdır ve asla yenilmek istemez. O harika bir kaleci.”

Kariyeri boyunca 635’i Liverpool’da olmak üzere toplamda 1117 maça çıkan ve bunu başaran sayılı isim arasında yer alan Clemence’in hata yaptığı maç sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Onun verdiği bu güvenirlilik hissi, o dönem sokaklarda kalecilik yapan çocukların her kurtarıştan sonra “Ray Clemence” ismini haykırmasına neden oldu.

Yetenekli bir kaleci olmanın ötesinde, Clemence oyunu o kadar iyi okuyan okuyan kalecilerden biriydi ki, çoğu zaman kalesini terk etmesine gerek bile kalmıyordu. Çünkü genellikle doğru zamanda, doğru yerde olurdu.

Efsaneye saygı duruşu…

ŞEZLONG DİZERKEN L’POOL’A TRANSFER OLDU

5 Ağustos 1948’de Skegness’te doğan Clemence aslında kaleci olmaya hevesli bir çocuk değildi. 9 yaşında santrfor olarak başladığı futbola, Lincolnshire’da büyüyen bir gençken stoper mevkisinde devam etti. Ancak günlerden birinde okul takımının kalecisi ortalıkta görünmeyince, öğretmeni eldivenleri 15 yaşındaki Ray’e verdi ve bir daha hiç çıkarmadı.

18 yaşına geldiğinde Scunthorpe’da ilk 11’in vazgeçilmezi haline geldi ve ünü hızla yayıldı. Öyle ki, eski adıyla 3. Lig’deki ilk sezonunda Liverpool’un efsanesi Billy Shankly onu dört kez izlemeye geldi. Ancak Shankly’nin onu izlediği maçlardan birinde yediği üç golün ikisinde hata yapması umutlarını söndürmüştü. “Aileme şansı teptiğimi söylediğimi hatırlıyorum” diyen Clemence’in, annesine gelen telefonla yanıldığını fark etmesi uzun sürmedi. Clemence sahilde şezlong dizdiği sırada Shankly’nin kendisini 18 bin Pound’a Liverpool’a transfer ettiği haberini aldı.

“Annem kulüpten bir telefon geldiğini, Scunthorpe’un Liverpool’un verdiği ücreti kabul ettiğini ve gitmek isteyip istemediğimi sordu. O anda orada şezlongları üst üste dizerken hayatım değişti.”

O andan itibaren Clemence’in üst üste dizeyeceği tek şey kupalar ve övgülerdi…

SHANKLY’NİN KANDIRMACASI

Liverpool efsanesi Bill Shankly, yeteneği ile bütün dikkatleri üzerine çeken Clemence’i transfer etmek için yalanlara başvurmaktan imtina etmedi. Shankly, takımdaki mevcut kaleci ‘Uçan Domuz’ lakaplı Tommy Lawrence’ın 30 yaşında olduğu için günlerinin sayılı olduğunu ve Clemence’e kısa süre içinde eldivenleri alabileceğini söyledi. Ancak gerçek şu ki, Lawrence 27 yaşındaydı ve Clemence onu saf dışı bırakmaktan çok uzaktaydı. Ve 2,5 yıl boyunca Liverpool’un yedek kadrosunda oynayan Clemence, 1970’te FA Cup’ta Watford’a karşı alınan yenilgiden sonra kulüpte işlerin değişmesiyle şans buldu.

6 YILDA ÜST ÜSTE 336 MAÇ!

Lawrence’tan kaleyi devralan Clemence bir daha eldivenleri bırakmadı ve Anfield’da 11 sezon boyunca sadece 6 lig maçında oynamadı. Eylül 1972’den Mart 1978’e kadar arka arkaya 336 maçta forma giyerek inanılması güç bir performansa imza attı. Tutarlılığı, konsantrasyonu, sakinliği, ve eşsiz şut kurtarma çevikliği öne çıkan özellikleriydi. Ayrıca, genç bir kaleci olarak gelişimi, Liverpool’un taktik planına mükemmel bir şekilde uymasını sağladı.

Kalecilerin geri pasları kontrol edebildikleri günlerde oyunu yeniden kurmakta ustalaşan Clemence, isabetli paslarıyla takım hücumunda da kritik bir rol oynadı. Tehlikeyi sezdiği anda kalesini terk etme konusunda uzmanlaşmasını selefi Tommy Lawrence’a borçlu olsa da, muhtemelen İngiliz futbolunun ilk “süpürücü kalecisi” Clemence’ti. Takım arkadaşlarına verdiği mesaj netti: “Eğer top ceza sahası içindeyse önüme çıkmayın çünkü o artık benim kontrolümde”

Melwood’daki antrenmanlarda zaman zaman santrfor olan Clemence, kayarak yaptığı müdahaleler ve uzaktan şutlarıyla Liverpool’daki ilk yıllarında özelliklerini geliştirme konusunda kritik adımlar attı. Futbolun tüm temel gerekliliklerini dünya standartlarında yapan Clemence, Liverpool savunmacılarının işini kolaylaştırıyordu.